Ziekte en ontslag roepen veel vragen op. Hoe zit het precies? Mag je ontslagen worden als je vanwege ziekte verlof hebt? En zo ja, onder welke omstandigheden? Wat zijn je rechten en plichten?
Juist in zo’n onzekere situatie wil je weten waar je aan toe bent. Gelukkig ben je in Nederland goed beschermd bij wet.
Het ontslagverbod
Het is een mythe dat je niet ontslagen mag worden als je ziek bent. Het is in principe wel zo dat je niet ontslagen mag worden omdat je ziek bent. Ontslagen worden tijdens je ziekte kan wel. Het verschil zit hem dus voornamelijk in de reden van ontslag. Er bestaat echter wel zoiets als een ontslagverbod. Dit is vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek (BW). Dit ontslagverbod geldt tijdens de eerste twee jaar van ziekte of arbeidsongeschiktheid. Het verbod stelt dat een werkgever gedurende deze periode de arbeidsovereenkomst niet mag opzeggen. Je mag dus niet ontslagen worden.
Uitzonderingen op het ontslagverbod
In een aantal gevallen mag de werkgever de arbeidsovereenkomst opzeggen tijdens de eerste twee jaar van ziekte. De eerste uitzondering betreft het sluiten van het bedrijf of het deel van het bedrijf waar je werkt. De volgende en laatste drie uitzonderingen betreffen een weigering van jouw eigen kant. Daaronder valt ten eerste het weigeren mee te werken aan instructies van de bedrijfsarts of je werkgever met betrekking tot re-integreren, mits de instructies redelijk zijn. Ten tweede het weigeren om passende arbeid te verrichten als je daar wel degelijk toe in staat bent. Ten derde het weigeren om mee te werken aan een plan van aanpak, waaronder het opstellen daarvan. Kortom, grotendeels heb je zelf invloed op de uitzonderingen op het ontslagverbod. Daarnaast staat het risico op bedrijfssluiting los van je ziekte.
Ontslag door ontbinding van de arbeidsovereenkomst
Het opzegverbod voor ontslag tijdens de eerste twee jaar van je ziekte geldt niet als je werkgever de arbeidsovereenkomst kan laten ontbinden. Omdat dit geen opzegging is van de overeenkomst, is het opzegverbod hierop niet van toepassing. Het ontbinden van de arbeidsovereenkomst moet via de kantonrechter gebeuren. Het kan dus niet zomaar worden gedaan door je werkgever. De kantonrechter zal toetsen of de aanvraag tot ontbinding van de overeenkomst niet als achterliggende reden de ziekte heeft, zodat geen misbruik kan worden gemaakt van de situatie. Een voorbeeld van een geldige aanvraag tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst is bijvoorbeeld een reorganisatie.
Ontslag na twee jaar ziekte
Als je al twee jaar ziek bent, heeft het ontslagverbod geen betrekking meer op jouw situatie. Je werkgever kan nu op gebruikelijke wijze een ontslagvergunning aanvragen. Als deze vergunning wordt verleend door het UWV kan je werkgever de arbeidsovereenkomst opzeggen.